Νέα αθλιότητα: «Περιττή» η Τέχνη στην εκπαίδευση

Εν μέσω καλοκαιριού έκανε την εμφάνισή του στις διευθύνσεις Δυτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σχέδιο ουσιαστικής κατάργησης των εικαστικών μαθημάτων και της μουσικής από το πρόγραμμα του γυμνασίου, αντίγραφο του γνωστού εδώ και τρία χρόνια «σχεδίου Β» στα περίφημα «πιλοτικά προγράμματα» της κ. Διαμαντοπούλου που ευθυγράμμιζαν το Δημόσιο σχολείο με την «αγορά» και που στόχευαν στην πλήρη ιδιωτικοποίηση της παιδείας.... Δεν είναι η πρώτη φορά που τα ανταλαϊκά κυβερνητικά σχέδια υλοποιούνται με αυτή τη μορφή «εν μέσω καλοκαιριού», με στόχο να αιφνιδιάσουν καθηγητές, μαθητές και γονείς ...

Στο σχετικό σχέδιο (ανυπόγραφο έγγραφο-non paper) που έφθασε σε διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ανακοίνωσε το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα των γυμνασίων, το οποίο και θα εφαρμοστεί από τον προσεχή Σεπτέμβριο. Στο σχέδιο αυτό καταργείται το μάθημα των «καλλιτεχνικών» και της μουσικής στη Β΄ και Γ΄ γυμνασίου, παραμένοντας μόνο δυο ώρες στην Α΄. Τόσο τα εικαστικά όσο και η μουσική δεν θα είναι πλέον διακριτά ως επιστημονικά αντικείμενα, αλλά εμφανίζονται ως «πολιτισμός – πολιτιστικές δραστηριότητες», οδεύοντας προφανώς προς; την πλήρη υποβάθμιση και κατάργησή τους, με τη μετατροπή και αυτού του δίωρου της Α΄ γυμνασίου σε γενικού πολιτιστικού χαρακτήρα ώρα, που θα μπορεί να διδάσκεται στο μέλλον από οποιονδήποτε, αφού στόχος της Κυβέρνησης αλλά και ευρύτερα της ΕΕ είναι να μεγαλώσει ο αριθμός των διαθεσιμοτήτων και των απολύσεων στη Δημόσια εκπαίδευση... Και βέβαια, οι ειδικότητες καθηγητών που είναι πρώτες στην προκρούστεια κλίνη για απόλυση είναι οι καλλιτεχνικές.

Tο ΥΠΕΠΘ προωθεί και τον εξοστρακισμό των καλλιτεχνικών μαθημάτων (ελεύθερο σχέδιο και γραμμικό σχέδιο) και από το λύκειο, αν και τα μαθήματα αυτά εξετάζονται στις πανελλαδικές και είναι βασική προϋπόθεση πολλές Ανώτατες Σχολές της χώρας. Στην πρόταση για το λύκειο το μάθημα επιλογής «Έκφραση-πολιτισμός/ Ευρωπαϊκός Πολιτισμός» θα διδάσκεται από φιλολόγους, θα έχει καθαρά θεωρητικό χαρακτήρα. Οι μαθητές θα στέλνονται υποχρεωτικά στην παραπαιδεία.

Οι τέχνες εδώ και πολλά χρόνια εξοστρακίζονται χρόνο με το χρόνο από την εκπαίδευση, αφήνοντας έρμαια τα παιδιά στην άλωση από την υποκουλτούρα και την βιομηχανία του θεάματος, μάλιστα στην πολύ τρυφερή ηλικία της εφηβείας όπου είναι ανολοκλήρωτη η διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους, για να αντικατασταθούν στο πρόγραμμα του υπουργείου Παιδείας από μαθήματα «δεξιότητας» ή «περί» την τέχνη ενασχολήσεις αντί για την ίδια την καλλιτεχνική πράξη.

Από το 1987 με την «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση» του κ. Αρσένη καταργήθηκε το μάθημα από υποχρεωτικό στο λύκειο, ενώ από το 1999, τον κ. Ευθυμίου και τη Σύμβαση της Μπολόνια, τη Συνθήκη του Μπέργκεν & την κ. Κουτσίκου – Γιαννάκου, το «Νέο Σχολείο» του κ. Στυλανίδη και της κ. Διαμαντοπούλου, έως σήμερα, στο σχολείο της συγκυβέρνησης, καταργείται σταδιακά η πραξιακή σχέση των μαθητών με την τέχνη. Σχέση που είναι απαραίτητη για τη διαμόρφωση της λεγόμενης «αισθητής νόησης» στον έφηβο, που τον ολοκληρώνει ως προσωπικότητα.

Η επιλογή αυτή της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας: έχει στόχο τη δημιουργία αυριανών πολιτών «καταναλωτών προϊόντων» και όχι δημιουργικών - δραστήριων ανθρώπων. Γιατί η τέχνη είναι όπλο που διαμορφώνει συνειδήσεις, αφυπνίζει και δραστηριοποιεί και αυτό δεν το θέλει η Ευρωενωσιακή μας Πολιτεία...

Το ΕΕΤΕ, έχει κατ’ επανάληψη επισημάνει την ανάγκη το μάθημα της τέχνης -τα εικαστικά- να είναι εργαστηριακό & δίωρο. Να διαπερνά όλες τις τάξεις του ενιαίου δωδεκάχρονου, δημόσιου και υποχρεωτικού σχολείου: Είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ για όλους τους μαθητές, ανεξάρτητα από το ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσουν επαγγελματικά: έχει να κάνει με την καλλιέργεια της αντιληπτικής τους ικανότητας, της σχέσης τους με το χώρο, της σχέσης τους με το περιβάλλον, της ικανότητας για παρατήρηση, αξιολόγηση και επιλογή, την καλλιέργεια της έκφρασης, την διαμόρφωση κριτηρίων αλλά και την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς τους συνολικά.

Η κυβέρνηση είναι εκτεθειμένη και απαιτούμε να δώσει εξηγήσεις σε γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικούς για το ύπουλο “non paper” που δόθηκε στις διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας, αλλά και για το ότι θα ανακόψει ένα τεράστιο πολιτιστικό έργο που κάνουν οι καλλιτέχνες εκπαιδευτικοί στα σχολεία. Ενδεικτικά: μόνο το 2012 -2013 σε μια μόνο περιοχή, στον Πειραιά, 5.369 μαθητές ενεργοποιήθηκαν σε πολιτιστικά προγράμματα, πραγματοποιήθηκαν 284 πολιτιστικά προγράμματα, με τη δουλειά 483 καλλιτεχνών - εκπαιδευτικών...

Ανακοίνωση του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος

Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ

Τι θα ακολουθήσει; Μετά τα εικαστικά και τη μουσική, μήπως θα έρθει σύντομα η ώρα και της τρίτης και μέγιστης των τεχνών, της λογοτεχνίας; Μήπως θα έρθει κάποια στιγμή η ώρα, όπου θα κριθεί «περιττό» να διδάσκονται τα παιδιά Όμηρο και Αισχύλο, να γνωρίζουν οι μαθητές τον Σοφοκλή και τον Αριστοφάνη, να διαβάζουν Καβάφη και Ρίτσο; Και μήπως αυτό θα κριθεί «αναγκαίο», καθότι η ανάγνωση των κειμένων τους θα θεωρηθεί «αντιπαραγωγική», τα σχετικά μαθήματα «πεταμένα λεφτά», και η κατάργησή τους θα δικαιολογηθεί με το σκεπτικό ότι «δεν συμβάλουν στην ανάπτυξη της χώρας»; Δεν πρέπει κάποια στιγμή όλοι μας να αναρωτηθούμε: πού βαδίζουμε; Ποιο μπορεί να είναι το μέλλον μιας κοινωνίας που «στραγγαλίζει» και μάχεται την τέχνη; Τι χειρότερο θα μπορούσε, άραγε, να πράξει μια δικτατορία (που έτσι κι αλλιώς στοχοποιεί καλλιτέχνες και κάθε είδους ελεύθερα πνεύματα) στην προσπάθειά της να κλείσει τους ορίζοντες που μπορεί να ανοίξει η τέχνη -σε οποιαδήποτε μορφή της- στα μάτια των πολιτών; Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να κλείσεις τα μάτια των ανθρώπων είναι να μην τους επιτρέψεις ποτέ να τα ανοίξουν...

Και όσον αφορά το «αντιπαραγωγικό» της τέχνης: 2.500 χρόνια μετά τον Χρυσό Αιώνα, όλοι γνωρίζουν σήμερα τα ονόματα του Ευριπίδη και του Φειδία, αλλά και τόσων και τόσων άλλων. αντιθέτως, δεν μπορώ να θυμηθώ το όνομα κανενός εφοπλιστή της εποχής εκείνης, κανενός μεγαλέμπορα, κανενός τραπεζίτη (ναι, υπήρχαν και τότε τράπεζες)...

Κ.Ν.